ชุมชนท่องเที่ยวบาราโหม คือแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์อันเก่าแก่แห่งจังหวัดปัตตานี มีแหล่งโบราณสถานที่เก่าแก่ร่วม 500 ปี ในยุคสมัยที่ปัตตานีเป็นเมืองท่าอันรุ่งเรือง มีชาวต่างชาติทั้งอาหรับ เปอร์เซีย ยุโรป เข้ามาค้าขายเป็นจำนวนมาก เป็น จุดสนใจของประชาชนทั้งในและต่างประเทศที่อยากเข้ามาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ ศึกษาร่องรอยอารยธรรมจากสุสานพญาอินทิรา หรือสุลต่านอิสมาอีล ชาห์ อันเป็นสถานที่ฝังพระศพของเจ้าเมืองปัตตานีพระองค์แรกที่นับถือศาสนาอิสลาม และสถาปนาเมืองปัตตานีเป็นนครปาตานีดารุสลาม
โดยสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เล็งเห็นถึงศักยภาพและต้นทุนทางวัฒนธรรมของชนเผ่ามลายู จึงร่วมมือกับชุมชนบูรณาการวิจัยและพัฒนาเชิงพื้นที่สู่การเป็นผู้ประกอบการสร้างสรรค์บนฐานทุนทางวัฒนธรรมชายแดนภาคใต้
ชุมชนท่องเที่ยวบาราโหม แห่งปัตตานี กอปรไปด้วยชุมชนสองวิถี ภูมิปัญญาท้องถิ่นอันขึ้นชื่อ เลื่องลืออาหารชาววัง ระบบนิเวศอุดมสมบูรณ์ บริการเช่าชุดพื้นเมือง ปั่นจักรยานเรียนรู้ประวัติศาสตร์ จุดเริ่มต้นของชาวต้มยำกุ้ง ผลิตภัณฑ์สินค้าอัตลักษณ์ โอทอป
ทุกกิจกรรมที่กล่าวมาข้างต้น นักท่องเที่ยวจะได้เรียนรู้และสัมผัสวิถีชีวิตสงบ เรียบง่าย แต่อิ่มใจ
ผู้ที่ชื่นชอบธรรมชาติและงานหัตถกรรมสามารถเดินทางมาเรียนรู้ประสบการณ์ในกิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนที่มีแพคเกจให้เลือก ไม่ว่าจะเป็น การล่องเรือดูวิถีชีวิตคนริมฝั่งคลองและอ่าวปัตตานีในยามเช้าอากาศเย็นสบาย ซึมซับภาพชาวประมงออกหาปลา สุสานเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวในทะเลชุมชนท่องเที่ยวบาราโหม แล้วเลียบชายฝั่งไปชมอุโมงค์ป่าโกงกางที่สวยงาม
อีกทั้งยังมีที่พักถ่ายรูปและทำสปาโคลนนวดฝ่าเท้าด้วยการเหยียบลงไปรากโกงกาง ค่าบริการเหมาเรือลำละ 700 บาท (ไม่เกิน 6 คน)
นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมเที่ยวบ้านปาเระ เรียนรู้ประวัติศาสตร์เก่าแก่และเยี่ยมชมภูมิปัญญาท้องถิ่น ในราคาคนละ 450 บาท ฟังเรื่องราวประวัติ-ศาสตร์ปาตานีดารุสลาม ชมสุสานของบุคคลสำคัญในอดีตทั้งพระยาอินทิรา หรือสุลต่านอิสมาอีล ชาห์ เจ้าเมืององค์แรก พร้อมด้วยพระมเหสี และราชินี 3 พี่น้อง การชมงานหัตถศิลป์ของช่างฝีมือ เช่น การประดิษฐ์กระต่ายขูดมะพร้าว เครื่องดนตรีทำมือ และการทำว่าวที่วิจิตรสวยงาม การแกะสลักเชิงชายลายมลายูท้องถิ่น
อิ่มตาอิ่มใจแล้ว อิ่มท้องกันต่อด้วยการรับประทานอาหารพื้นถิ่นฝีมือชาวบ้าน ประกอบด้วย แกงเหลืองปลาโอ ยำฆาบูซือเปะ ปลาฆอแงทอด บูดูทรงเครื่อง-ผักลวก และขนมอาเก๊าะ จากนั้นร่วมกิจกรรมทำขนมโบราณ ทำผ้ามัดย้อมโดยกลุ่มบาราโหมบาร์ซาที่มีสมาชิกเป็นเยาวชนนอกระบบ
นอกจากนี้ ยังสามารถเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชนของฝาก ของที่ระลึก เสื้อผ้าและเครื่องประดับที่แกะลวดลายจากเศษกระเบื้องถ้วยชามโบราณ
ผู้สนใจสามารถติดต่อได้ที่ชุมชนท่องเที่ยวบาราโหม บ้านปาเระ หมู่ที่ 1 ต.บาราโหม อ.เมืองปัตตานี จ.ปัตตานี โทร. 093 580 2702 และเฟซบุ๊กเพจ ชุมชนท่องเที่ยวบาราโหม
