ทุกๆ ปี นักศึกษา ครูสมาธิ ของสถาบันพลังจิตตานุภาพ จากทุกสาขา จะมีการสอบภาคปฏิบัติ ที่เรียกว่า “ธุดงค์ขึ้นดอย” อันเป็น การร่วมกันปฏิบัติสมาธิบนดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการจาริกแสวงบุญเจริญรอยตามพระธรรมมงคลญาณ วิ.(พระอาจารย์หลวงพ่อวิริยังค์สิรินฺธโร) ประธานสถาบันพลังจิตตานุภาพ ผู้ก่อตั้งหลักสูตรครูสมาธิ และยังเป็นการเจริญรอยตามพระอาจารย์หลวงปู่มั่นริทัตโต ผู้เป็นอาจาริยศาสตร์ในสายวิปัสสนากรรมฐาน
หลวงปู่มั่นนั้นได้ชื่อว่าเป็น พระเถระใหญ่ในสายวิปัสสนากรรมฐานเป็นพระมหาเถระ ที่ประชาชนคนไทยทั้งประเทศเคารพนับถือด้วยเหตุที่ท่านได้จาริกแสวงบุญและเดินธุดงค์มาเกือบตลอดชีวิตข้ามภูเขาเหล่ากาไม่รู้กี่ลูกต่อกี่ลูก โดยเฉพาะในภาคเหนือ และภาคอีสาน (ซึ่งก็รวมไปถึงดอยอินทนนท์แห่งนี้) รวมไปถึงการธุดงค์ไปต่างประเทศอีกกว่า 180 แห่งจนได้รับการยอมรับจากต่างประเทศทั่วโลก จึงไม่แปลกใจที่องค์การUNESCO ได้ยกย่องให้หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เป็นบุคคลสำคัญของโลกประจำปี 2563 -2564 ในโอกาสครบ “150 ปีชาตกาล หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต”
ในปีนี้นักศึกษาครูสมาธิ ของสถาบันพลังจิตตานุภาพจาก 220 สาขา ร่วม 5,000 คนได้ร่วมกันสอบภาคปฏิบัติธุดงค์ขึ้นดอย” ระหว่างวันที่ 12-15 ธันวาคม 2562 ที่ผ่านมาการสอบภาคปฏิบัติธุดงค์ขึ้นดอยนั้น จะมีปีละ 2 ครั้งในเดือนมีนาคม และเดือน ธันวาคม โดยจะแบ่งเป็น 2 ฐานคือฐานเทพ ซึ่งจะปฏิบัติสมาธิอยู่ที่วัดเทพเจติยาจารย์ เชิงดอยสุเทพ สำหรับนักศึกษาครูสมาธิที่มีอายุเกิน 60 ปีขึ้นไป หรือนักศึกษาที่มีปัญหาด้านสุขภาพไม่อาจจะเดินป่าธุดงขึ้นดอยได้ กับอีกฐานที่เรียกว่า “ฐานดอย” คือการเดินธุดงค์ขึ้นดอยอินทนนท์ตลอด 3 วัน 3 คืน
ซึ่งในแต่ละวันนั้น จะต้องมีการเดินป่าขึ้นไปยังฐานต่างๆ ตามที่คณะกรรมการจัดสอบภาคปฎิบัติได้เลือกสรรไว้ การสอบภาคปฏิบัติที่เรียกว่าธุดงค์ขึ้นดอยนั้น ถือเป็นบททดสอบสุดท้ายของนักศึกษาครูสมาธิของสถาบันพลังจิตตานุภาพ ที่ไม่เพียงจะเป็นบททดสอบความวิริยะอุตสาหะ ความอดทน อดกลั้น ฟันฝ่าอุปสรรคภยันอันตรายต่างๆ แล้ว ยังเป็นการเจริญรอย ตามหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นพระอริยะสงฆ์ในสายวิปัสสนากรรมฐาน เป็นอาจารย์ใหญ่ของพระอาจารย์พระธรรม มงคลญาณ วิ.(หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินฺธโร) อีกด้วย
ก่อนออกเดินธุดงค์ขึ้นดอยนั้นนักศึกษาครูสมาธิจะร่วมกันตั้งจิตอธิษฐานจะกินอยู่อย่างสมถะ กินนอนอยู่ในป่า และจะพอใจในสถานที่ที่จะปฏิบัติธรรม โดยตลอดระยะเวลา 3 วัน 3 คืนแห่งการสอบภาคปฏิบัติธุดงค์ขึ้นดอยนั้น นักศึกษาครูสมาธิจะร่วมกันทำกิจกรรมตั้งแต่การเดินไปยังฐานต่างๆ การปฏิบัติสมาธิแผ่เมตตาจิตให้กับสรรพสัตว์สรรพสิ่งทั้งหลาย มีการสวดลักขีแผ่เมตตาให้สรรพสัตว์ทั้งหลายให้ร่วมการแสวงบนไปกับการทำสมาธิในครั้งนี้ด้วย
นักศึกษาครูสมาธิที่ผ่านการธุดงค์ขึ้นดอยมาแล้วสามารถกล่าวได้อย่างเต็มปากว่า เป็นผู้ที่ผ่านหลักสูตรครูสมาธิมาอย่างสมบูรณ์ และต่างปาวารนาที่จะสืบสานปณิธานที่พระอาจารย์ระธรรมมงคลญาณ วิ. และ พระอาจารย์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ได้วางเอาไว้ในการปฏิบัติสมาธิเพื่อสร้างสันติสุขให้แก่โลก
